Γιατί κάπνισμα;

Όχι, δεν θα σας πω αν καπνίζω η' όχι γιατί δεν είναι αυτός ο σκοπός του ιστολογίου μου. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος για την ύπαρξη αυτού του άρθρου και γενικότερα το ότι γράφω τέτοια ώρα για ένα χιλιοσυζητημένο θέμα ίσως το καθίστα βαρετό ή συνηθισμένο.

Όλα ξεκινάνε απο κάπου και το οι λόγοι που ξεκινάει κάποιος να καπνίζει μπορεί να είναι πολλοί -ηλίθιοι μεν αλλά πολλοί-. Σύμφωνα με έρευνες λοιπόν (όχι δικές μου) οι παράγοντες που κυρίως οι νέοι αρχίζουν το κάπνισμα είναι οι εξής:

• Συνήθεια γονέων
• Φίλοι, μεγαλύτερα αδέλφια, κοινωνικό περιβάλλον
• Διαφήμιση και εμπορική σύνδεση με την εικόνα του
• Διαφήμιση και εμπορική σύνδεση με τον αθλητισμό
• Σχέσεις / οικογενειακή δομή
• Επίπεδο εκπαίδευσης
• Κοινωνικο-οικονομικό επίπεδο
• Διαχείριση άγχους και καταπίεσης
• Αποδοχή

Το γεγόνός οτι τα παραπάνω φαίνονται αδύνατα να εθίσουν κάποιο άτομο στο κάπνισμα δεν καθιστούν τους καπνιστές λιγότερο έξυπνους η' περισσότερο επιρεπείς στο να παρασυρθούν στην ανάγκη να καπνίσουν. Αυτό που ισχύει είναι οτι αγνοούν τις επιπτώσεις και σε συνδιασμό με την υποτιθέμενη βελτίωση της εξωτερικής τους εικόνας πέφτουν στη παγίδα. Αν και πλέον ξεχωριστός θεωρείται αυτός που δεν καπνίζει ο εθισμός στον καπνό μεταφράζεται στις μέρες μας ως η ανάγκη διαφοροποίησης απο το σύνολο. Επειδή όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει, είναι προφανές οτι πρέπει να σκάψουμε πολύ βαθιά στο παρελθόν για να βρούμε τους πραγματικούς λόγους που ωθούν ενα άτομο σε μια τέτοια συνήθεια -και όχι δεν εχω όρεξη να κάνω εγω τη σκληρή δουλειά-.

Πνεύμονες
Μή καπνιστής	Καπνιστής

Στατιστικά
Σύμφωνα με έρευνα του 1998, οι μισοί και πλέον μαθητές (57%) έχουν καπνίσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, οι περισσότεροι περιστασιακά (32,7%). Συστηματικά δηλώνουν ότι καπνίζουν το 20,8% των μαθητών. Τα κορίτσια υπερτερούν των αγοριών στο περιστασιακό κάπνισμα (34,7% και 30,5% αντίστοιχα), ενώ περισσότερα αγόρια (21,9%) από κορίτσια (19,7%) δηλώνουν συστηματικοί καπνιστές, χωρίς όμως μεγάλη διαφορά μεταξύ τους.
Οι μεγαλύτεροι μαθητές (17-18 ετών) καπνίζουν συστηματικά σε ποσοστό πενταπλάσιο από τους μικρότερους (13-14 ετών).
Τα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα, η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, εμφανίζουν αυξημένα ποσοστά συστηματικού καπνίσματος (24,6% και 23,6% αντίστοιχα) σε σύγκριση με τις υπόλοιπες αστικές περιοχές (19,9%0 και τις ημιαστικές / αγροτικές 13,9%).

Συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια, ενώ παρατηρήθηκε σημαντική μείωση του συστηματικού καπνίσματος στους μαθητές ανάμεσα στο 1984 και το 1993, από 22% σε 14,6%, η καθοδική αυτή πορεία δυστυχώς αντιστράφηκε το 1998 και ο αριθμός των συστηματικών καπνιστών στους μαθητές επιστρέφει κοντά στα υψηλά (20,8%) επίπεδα για άτομα αυτής της ηλικίας, όπως είχε παρατηρηθεί και το 1984.

Όλα αυτά ενισχύουν την ανάγκη να έχουν οι νέοι πραγματική αποδεκτή ενημέρωση σχετικά με την εξάρτηση από τη νικοτίνη και τα αποτελέσματα του καπνίσματος.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι καπνιστών, μετά απο λίγο ψάξιμο στο "γούγλι" τους παραθέτω:

• Γνώστες - γνωρίζουν σχετικά με το κάπνισμα αλλά δεν έχουν αποφασίσει αν θα το αρχίσουν ή όχι
• Πειραματιζόμενοι - καπνίζουν σποραδικά, πιθανώς μόνο στα πάρτυ, συχνά περνούν πολλοί μήνες χωρίς να έχουν καπνίσει
• Τακτικοί - καπνίζουν τακτικά, π.χ. το σαββατοκύριακο ή τακτικά μέσα στην ημέρα
• Εθισμένοι - έχουν εθιστεί στη νικοτίνη και υποφέρουν από στερητικά συμπτώματα όταν δεν μπορούν να καπνίσουν

Η μετάβαση απο τη κατηγορία του γνώστη στον εθισμένο γίνεται συνήθως με την μεσολάβηση 2 μόλις ετών.